Grijskaart en Witbalans
Grijskaart en Witbalans
Het gebruik en toepassen van de grijskaart.
Na een fotosessie waar je bezig bent geweest om je product goed op de foto te zetten is het resultaat soms toch niet wat je had verwacht. Om een perfecte foto te maken zijn de compositie, belichting en andere aspecten van belang.
Eén van de belangrijkste aspecten is kleur. Correcte kleuren! Onjuiste kleuren zorgen voor een onverzorgde indruk. Niemand wil grauwe foto’s of voedingsmiddelen die onsmakelijk ogen. We hebben een kleurverwachting bij bepaalde producten. Bananen zijn geel en sneeuw is wit.
Een eerste vereiste is een monitor die de kleuren juist weergeeft. Dit kan met kalibratie gedaan worden.
Maar voordat je de foto’s op de monitor kan zien moet je ze ook correct maken. Voor juiste kleuren op de foto kan je een grijskaart gebruiken. Het gebruiken van een grijskaart voor de witbalans kan op 2 manieren. Voor aanpassing van de witbalans in de camera of voor correctie achteraf op de pc.
Voor de witbalans instelling op je camera ga je als volgt te werk. Nadat de verlichting het onderwerp juist belicht, plaats je de grijskaart voor het onderwerp. Je maakt een foto met de grijskaart volledig in beeld. Plaats de grijskaart zo dat er geen schaduwen op de kaart vallen en vermijd spiegeling. Op de foto is alleen een grijsvlak zichtbaar. Meestal heeft de camera moeite met scherpstellen, je kan de camera dan instellen op manueel scherpstellen. Selecteer in het menu ‘handmatige witbalans instellen’ (custom white balance) en klik op ‘ok’ om de gemaakte foto van de grijskaart als referentiefoto in te stellen. Vervolgens kies je bij witbalans: ‘handmatige witbalans ‘. Vergeet niet om dit opnieuw in te stellen zodra de verlichting verandert.
Voor aanpassingen achteraf met fotobewerking software maak je een foto van de opstelling met de grijskaart in beeld. Dit hoeft niet beeldvullend te zijn. Ook nu moet de grijskaart zo geplaatst zijn zodat er geen schaduwen op de kaart vallen of licht reflecties zijn. Vervolgens maak je de foto’s zonder grijskaart. Wanneer de lampen verplaatst worden moet er steeds een nieuwe foto gemaakt worden met de grijskaart in beeld!
Later corrigeer je de witbalans in een beeldbewerkingpakket (Lightroom, Photoshop, Paintshop enz.), Bij RAW opnames door met de witbalans/grijspipet op de grijskaart te klikken.
Je leest dan de kleurtemperatuur af en past deze toe op de rest van je foto’s die onder dezelfde licht omstandigheden zijn genomen.
In JPG heb je geen beschikking over de “witbalans” gereedschap. Je kunt wel een “grijspunt” instellen met “Curven”. Hier klik je de pipet om het grijspunt te selecteren. Door deze instelling op te slaan, kan je ze vervolgens toepassen op de gemaakte foto’s zonder grijskaart.
Bij sommige camera’s kan bij witbalans ook de kleurtemperatuur handmatig ingesteld worden. Op de daglichtlampen staan deze vermeld, door de waarde (meestal rond 5500K) te gebruiken is de witbalans vaak al goed.
Een grijskaart werd voorheen alleen gebruikt om licht te meten en meters te ijken. Omdat ze kleurneutraal zijn, kan je ze gebruiken om de witbalans te meten. Een grijskaart is grafisch het midden tussen zwart en wit en reflecteert 18% van het licht.
De witbalans meten op een wit vel papier kan maar heeft als risico dat bij een verkeerde belichting de witbalans verkeerd wordt getoond. Leg maar eens 2 verschillende witte vellen papier naast elkaar. De één is witter dan de ander. Een grijskaart is geijkt en geeft een juiste reflectie.
Als de kleuren van het onderwerp goed zijn maar de achtergrond grauw en grijs heeft dit niet te maken met witbalans maar met de verlichting. Er is dan te weinig licht op de achtergrond gericht. Dit kan je oplossen door er een extra lamp op te richten of een sterkere lamp achter de FotoCube te plaatsen.
